Als we kijken naar de defintie van rouwen, dan wordt dit omschreven als ‘het verwerken van een groot verlies’. Verlies door overlijden, maar ook verlies van gezondheid door ziekte valt hier onder. In dit artikel gaan we het hebben over ‘wat houdt rouwen in?’ en ‘kunnen wij onszelf voorbereiden op het verlies van een geliefden?’ Ondanks dat de dood ons bezighoudt en wij vaak over de dood praten, worden wij in de praktijk toch iedere keer verrast wanneer we ermee geconfronteerd worden. De vraag is dan ook weer óf wij onszelf kunnen voorbereiden en wat dat te maken heeft met onze Aqeedah. Aqeedah in het proces van iemand verliezen en rouwen is een belangrijk thema waar wij het in dit artikel over zullen hebben.
Wat is rouwen?
In de Qur’aan en de Soennah vinden wij vele richtlijnen terug over hoe wij om moeten gaan met het rouwproces. Allaah, de Verhevene geeft ons in de Qur’aan vele adviezen en lessen hierover. De Profeet (vrede zij met hem) heeft ons ook hele duidelijke en gemakkelijke regels hieromtrent nagelaten, die wij terug kunnen lezen in meerdere ahadeeth. Wij moslims hoeven niet overtuigd te worden over het feit dat elk mens zal komen te sterven en dat sterven een natuurlijk proces is die bij het leven hoort. Er zijn ontzettend veel verzen uit de Qur’aan die ons dat tonen, waaronder deze duidelijke aya (vers) die wij tegenkomen in soerah ali-Imraan (vers 185): de Nederlandse interpretatie van de betekenis ervan is:
Een vertaling kan nooit de originele tekst evenaren, maar wat opvallend is aan de bovengenoemde vers, is dat er gesproken wordt over dat elke ziel de dood zal ‘proeven’. Het woord proeven duidt erop aan dat het niet hetzelfde is als eten, het proeven doen we immers maar even. Het is fascinerend om te zien hoe misleidend het wereldse leven voor ons is. Wij worden zo opgeslokt door het wereldse, dat wij de dood zien als een soort spelbederver van dit misleidende genot waar wij ons in bevinden. Elke ziel zal komen te overlijden, dat staat letterlijk in de Qur’aan en daar is geen twijfel over mogelijk. Maar hoe kan het dan dat wanneer wij ermee geconfronteerd worden, het is alsof ons onrecht is aangedaan? Men voelt zich soms slachtoffer wanneer hij wordt geconfronteerd met de dood van een geliefde. De vraag is dan weer ‘kunnen wij ons voorbereiden op de dood en kunnen wij hiermee omgaan?’.
Denk er even over na.
Waarschijnlijk komen er nu verschillende gedachten naar boven en denk je ook over het gemis van je geliefden en wat je nog voor hem of haar kan betekenen. Wij als moslims geloven dat de overledenen en de levenden niet geheel loslaten. We blijven in ‘verbinding’ door middel van onze smeekbedes die wij voor onze overledenen verrichten. Allaaho akbar!
Stel jezelf dan nu de tweede vraag
Aqeedah en rouwen
Nu is het belangrijk om te weten wat de juiste en correcte Aqeedah is, zodat je niet alleen rust vindt tijdens het rouwproces, maar ook op de juiste wijze handelt in dit proces. Als moslims horen wij ons op de correcte Aqeedah te bevinden en terug te refereren naar de vrome voorgangers. Onze profeten hebben vele beproevingen meegemaakt en gerouwd om bijvoorbeeld verlies van ouders, kinderen, gezondheid en bezit. Door een voorbeeld te nemen aan hen en de vrome voorgangers leren wij de Aqeedah van het rouwen.
Het belang van Allaah, de Verhevene leren kennen
Laten we eens dieper nadenken over Allaah, de Verhevene en onszelf de vraag stellen ‘stel je eens voor dat jij Allaah, de Verhevene zou voorstellen aan iemand’. Wat zou jij dan vertellen over Hem? Dit is een belangrijke vraag die wij onszelf regelmatig moeten stellen. Willen wij namelijk weten wie wij werkelijk zijn en waar we vandaan komen, dan moeten we eerst weten wie Allaah, de Verhevene is. We moeten terug naar de bron van ons bestaan en ons afvragen wie is onze Schepper? Wat zijn Zijn namen en Zijn eigenschappen?
Er is daarom ook niet voor niets een bekende hadeeth die ons verteld dat ‘wie de namen van Allaah, de Verhevene kent, het Paradijs mag binnentreden’. Waar we echter wel bij stil moeten staan is dat we niet enkel Zijn namen uit het hoofd moeten leren, maar ook de eigenschappen die bij alle namen horen en deze ook toepassen in ons dagelijks leven. Je zult zien dat wanneer je helder hebt wie Allaah, de Verhevene is, jij de dood beter zult begrijpen en dit ook door kunt geven aan de volgende generaties.
Een zeer beknopte samenvatting van enkele eigenschappen van Allaah, de Verhevene:
- Allaah, de Verhevene is geen menselijke God, maar een Ilaah (Godheid).
- Allaah, de Verhevene heeft géén deelgenoot, géén gelijke en géén medegenoot in Zijn wezen of in Zijn eigenschappen.
- Allaah, de Verhevene is de Heer, de Schepper, de Onderhouder, de Voorziener, de Barmhartige en de Genadevolle van het waarneembare en niet waarneembare.
- Allaah, de Verhevene is de bron van álles, de Gever én Nemer van het leven, tot Hem is de terugkeer.
- Allaah, de Verhevene is de bron van ons bestaan Hij, Subhanaho wa ta’la geeft en neemt leven.
We kunnen hier nog heel veel aanvullen over wie Allaah, de Verhevene is, maar het punt hierin is dat wij ons steeds moeten verdiepen in onze Schepper om onze Aqeedah sterker en standvastiger te maken. Wanneer onze Aqeedah sterk en juist is, zullen wij de dood sneller accepteren en er beter mee leren om gaan. Immers is ons verblijf hier op aarde dé kortste fase die wij meemaken, want na onze dood begint het eeuwige leven.
In deel twee wordt verteld over de relatie die we met Allaah, de Verhevene dienen te hebben om rouw beter te begrijpen en wat het rouwproces inhoudt. Moge Allaah ons standvastig maken in ons geloof en ons sabr (geduld) schenken in een periode van rouw, Allaahoemma amien!