Voordat je een wedstrijd gaat spelen of een presentatie gaat houden of een andere activiteit gaat uitvoeren waarbij het resultaat van belang is, dan is een goede voorbereiding van essentieel belang. Zonder voorbereiding kan je niet het gewenste resultaat verwachten of behalen. Daarnaast speelt het een grote rol als het draait om momentopnames, dus als we een bepaald resultaat willen behalen op een bepaald moment. Zo is dit ook met de Ramadan. In de maand Ramadan verwachten wij van onszelf dat we bepaalde resultaten behalen en dat we leven volgens een bepaald standaard, maar is dit realistisch als we dit doen zonder enige vorm van voorbereiding? De voorbereiding op de maand Ramadan zorgt ervoor dat we in staat zijn om in de Ramadan bepaalde verwachtingen te realiseren met de wil van Allaah.
Er zijn veel wijsheden achter de maand Ramadan waar wij niet altijd van op de hoogte zijn. Ramadan is een school, we zijn 30 dagen bezig met het onder controle houden van onze nafs.
Je leert verschillende valkuilen van jezelf kennen, zoals dat je zoveel mogelijk wil doen en het liefst alles perfect. We hebben hele grote ideeën van hoe we de Ramadan gaan doorbrengen, waardoor we soms de lat te hoog leggen. We moeten haalbare en realistische doelen opstellen, zodat we deze ook na de Ramadan kunnen uitvoeren. We hebben liever dat we slechts een paar doelen stellen die te verwezenlijken zijn dan heel veel doelen die we niet zullen behalen en onszelf moe maken. En vergeet niet ‘Ramadan is een school’ wat we leren willen we na de Ramadan behouden.
Soms gaan we met de stroom mee en de dagelijkse routine. Dit zorgt voor vragen zoals: “Waarom moet ik doelen stellen?” “Is het echt nodig om doelen te stellen?” Ja! Doelen zorgen ervoor dat we vooruit gaan. Stel je voor dat voetballers zonder goal zouden voetballen. Zij zouden zinloos rondlopen en niet weten waar ze naartoe moeten schieten. Als je weet wat je wilt bereiken, dan zul je goed omgaan met zaken die je nodig hebt om je doel te bereiken en ook nee zeggen tegen dingen die je weghouden bij jouw doel, zoals bijvoorbeeld afspreken met zusters die jou negatieve energie geven.
Door doelen ga je jouw tijd en energie efficiënter gebruiken. Door doelen te stellen blijf je groeien, daag je jezelf uit om steeds je grens te verleggen en haal steeds het beste uit jezelf. Door uit je comfortzone te treden kun je zaken bereiken die je niet verwacht.
Het opstellen van doelen
Het is belangrijk om te weten waarom je iets wilt behalen, dit maakt het proces makkelijker. Is het om Allaah, de Verhevene tevreden te stellen, of je omgeving een plezier te doen? Als het een juiste doel is zul je langer gemotiveerd blijven dan wanneer je het voor de mensen doet. Wanneer je het voor Allaah, de Verhevene doet, zul je bij moeilijkheden steeds denken aan Hem, waardoor je geduldig blijft en volhardt. Het is ook belangrijk dat je jouw eigen doelen stelt en niet de doelen van anderen kopieert, want wat jij kunt kan een ander niet en andersom. Onze persoonlijke doelen zijn anders, omdat onze omstandigheden en persoonlijkheden verschillend zijn. De ene zuster heeft een gezin en de andere weer niet, de ene is in staat de tarawieh-gebeden in de moskee te verrichten en de andere weer niet. Wees je dus bewust dat jouw doelen van jou zijn, en niet andermans doelen die voor jou moeilijk te behalen zijn.
Je kunt gebruik maken van de SWOT analyse waarin jouw sterktes, zwaktes, bedreigingen en kansen genoteerd worden en hierdoor is het makkelijker te weten hoe je jouw doelen kunt behalen. Wanneer een sterke punt (intern, waar jij goed in bent) van jou is; dat je weinig slaap nodig hebt, dan kun je bijvoorbeeld als doel stellen dat je gedurende de Ramadan het nachtgebed wilt verrichten. Of als je goed kan koken eten voor te bereiden voor de moskee om de vastenden hiermee te voeden. Bij kansen (externe factoren die ervoor zorgen dat jij je planning kunt behalen) kun je noteren wat je kunt gebruiken om jouw zwaktes te versterken. Als moeder heb je het druk, maar er zijn wel verschillende apps waardoor je online les kunt volgen. Bij bedreigingen (externe factoren die jouw planning kunnen verstoren) kun je noteren dat je opeens onverwachts bezoek krijgt, houd hier rekening mee in jouw planning door in plaats van in 30 dagen de Qur’aan uit te lezen, je dit in 20 dagen doet. Zo houd je rekening met het feit dat je tijdens bezoek die dag geen djoez kunt lezen. Maak voor jezelf een analyse zodat voor jezelf duidelijk is wat jouw sterke en zwakke punten (intern, waar jij minder goed in bent) zijn en wat de bedreigingen en kansen zijn.
Doelen behalen
Er zijn verschillende manieren om je doelen te bereiken, het is aan jou de keus op welke manier je dit wilt doen, afhankelijk van wat bij jou past. Houd je doelen kort en realistisch en bedenk wat je in 29 dagen kunt bereiken. Een doel als ‘het beste uit de maand Ramadan halen’ is een goed doel maar geen concreet doel. Het is belangrijk dat je daarom subdoelen hieraan koppelt zodat het makkelijk te behalen is. Na het opschrijven komt actie. Bekijk je doelen ook iedere dag. Als je dit niet doet dan zul je binnen de kortste keren vergeten waar je ook al weer mee bezig was. Je kunt ze in jouw telefoon houden als reminder of aan de muur hangen in de keuken. Door jouw voortgang bij te houden weet je of je goed onderweg bent of niet en bijsturen wanneer je merkt dat het minder gaat. Een andere manier is dat je er een SMART doel van gaat maken. Met SMART kun je jouw doelen heel concreet maken:
- Specifiek (wie wat waar, waarom?)
- Meetbaar (hoe kan ik mijn voortgang meten?)
- Acceptabel (is het haalbaar om het binnen de gestelde tijd te behalen?)
- Realistisch (is het realistisch en relevant)
- Tijdgebonden (hoeveel tijd heb ik nodig om mijn doel te behalen? Wanneer weet ik of het doel al dan niet behaald is?)
‘Ik ga in de Ramadan de Qur’aan uitlezen’ is geen smartdoel, maar je dient specifiek je doel te uiten, ‘Ik wil in 20 dagen de Qur’aan uitlezen door elke dag 1,5 djoez te lezen. ‘Ik doneer in de maand ramadan’ is niet meetbaar, maar als je zegt,’ ik doneer 10 procent in de maand Ramadan’ weer wel. Dit zijn enkele voorbeelden. Houd rekening met wat je kan. Als je traag leest, dan is het uitlezen van de Qur’aan geen haalbaar doel. Stel daarom jouw doel bij zodat het haalbaar is anders zul je snel afhaken. Twee personen kunnen doelen op twee manieren formuleren. De ene persoon zegt ‘ik ga meer uit de Qur’aan lezen’ en de ander zegt ‘ik ga elke dag 20 verzen lezen’, dan is het waarschijnlijker dat de tweede persoon zijn doel sneller zal behalen, omdat hij dit concreet heeft gemaakt en realistisch.
En nu de planning
Als je doelen hebt gesteld moet je ze uitvoeren en hiervoor een planning maken om deze doelen te bereiken. Stel voor jezelf de volgende formule: 24uur-slaaptijd, werk-schooltijd, gezinsverantwoordelijkheden=ibaadahtijd. Hetgeen wat overblijft is de tijd die je overhoudt voor ‘ibaadah. Stel vast hoeveel tijd je wilt voor elke ‘ibaadah: 1uur Qur’aan, 1 uur tefsier en 1 uur Qiyaam al-layl.
Schrijf jouw taken/doelen op en categoriseer ze onder één van de volgende categorieën:
- Urgent en belangrijk (doen); hier schrijf je de taken die dringend en belangrijk zijn. Als je het niet doet dan zal het gevolgen hebben voor jouw doel en stress bezorgen. Bijv; doha gebed.
- Belangrijk en niet urgent (plannen): de koelkast schoonmaken, boodschappen doen, doe je niet direct maar is gepland.
- Urgent maar niet belangrijk (delegeren): afwas is niet belangrijk, maar als je het niet direct doet stapelt het zich op. Het draagt echter niks bij aan het behalen van jouw doel, namelijk het doha-gebed verrichten. Deze taken kun je delegeren, uit handen geven. Misschien is er iemand binnen het gezin die deze taak kan verrichten.
- Niet belangrijk en niet urgent (elimineren): je hoeft in de Ramadan je keukenkasten niet op te ruimen, het zorgt er niet voor dat je jouw doel gaat behalen, en het is op dat moment tijdverspilling, dus uitstellen tot na de Ramadan.
Je kunt ook een systeem verzinnen waarbij je met kleuren werkt, bijv: groen is hoge prioriteit, blauw minder, rood geen prioriteit. Stel niet te veel doelen, hoe meer doelen, hoe minder je aandacht zult besteden aan elk doel. Hoe minder doelen hoe meer focus je kunt leggen op elk doel, hoe haalbaarder het is. Stel doelen die je helpen om jezelf te veranderen in deze maand en die je weer kunt doortrekken voor na de Ramadan en in je verdere leven kunt implementeren.
Verdeel de maand Ramadan in drie periodes van steeds 10 dagen. De eerste tien dagen zijn een warming up en daarna bouw je jouw ‘ibaadah steeds meer op en probeer je dit vast te houden. Tot slot is het belangrijk te onthouden dat Allaah, de Verhevene van regelmatige daden houdt ook al zijn ze klein!